رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق در زمینه‌ی صنعت و شاخه‌ی تحصیلی کارودانش قرار دارد.
ابزار دقیق (به انگلیسی: Instrumentation) یک اصطلاح کلی برای ابزارهای اندازه‌گیری است که برای نشان دادن، اندازه‌گیری، کنترل و ثبت مقادیر فیزیکی استفاده می‌شوند.
در این مطلب از پایگاه اطلاع‌رسانی تحصیلی “دیپلم من” به معرفی جامع مقطع متوسطه دوم رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق، چارت دروس، شرایط تحصیل و بازارکار آن می‌پردازیم.
ورود به مقطع متوسطه دوم رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق
برای انتخاب رشته‌ی تحصیلی تعمیر ابزار دقیق در مقطع متوسطه دوم و به طور کلی ورود به مدارس کارودانش، داشتن شرایط زیر لازم است:
- مجموع سه نمره پذیرفته شده خرداد یا شهریور هر یک از درس‌های ریاضی و کار و فناوری در سه پایه دوره اول بدون ضریب کمتر از 36 نباشد.
- نمره درس ریاضی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب 2 و نمره درس کار و فناوری در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب 3 محاسبه می‌شود.
- مجموع نمرات دروس مرتبط با رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هر یک از دروس حداقل 180 باشد. یعنی به عبارت دیگر چنانچه نمرات هر درس را در ضریب آن جمع نماییم و حاصل جمع آن را بر تعداد دروس مرتبط با رشته تقسیم نماییم معدل رشته باید حداقل 12 باشد.
ماهیت رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق – شاخه‌ی تحصیلی کارودانش
دیپلم ابزار دقیق یک دوره آموزشی است که به دانش‌آموزان یا دانشجویان مهارت‌ها و دانش‌های لازم برای طراحی، نصب، تنظیم، راه‌اندازی و نگهداری ابزارها و سیستم‌های اندازه‌گیری و کنترل در صنایع مختلف را آموزش می‌دهد.
این دیپلم می‌تواند به عنوان یک پیش‌نیاز برای ورود به بازار کار در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، تولید، و هر صنعتی که نیاز به کنترل و اندازه‌گیری دقیق داشته باشد، مفید باشد. با داشتن این دیپلم، فارغ‌التحصیلان می‌توانند در شغل‌های مختلفی مانند تکنسین ابزار دقیق، تکنسین کنترل کیفیت، یا مهندس ابزار دقیق مشغول به کار شوند.
تعداد ساعات آموزشی درسی استاندارد رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق – شاخه‌ی تحصیلی کارودانش
- تعداد ساعات آموزش دروس عمومی: 42
- تعداد ساعات آموزش دروس مهارتی (شایستگی‌های فنی): 51
- تعداد ساعات آموزش دروس شایستگی‌های غیر فنی: 9
- تعداد ساعات آموزش دروس شایستگی‌های پایه فنی: 0
- تعداد ساعات آموزش دروس اختیاری/انتخابی: 4
- جمع کل ساعات آموزشی: 106
نکته: کارورزی متناسب با رشته مهارتی ۲۴۰ ساعت اجرا و زمان ۱۱۰-۸۵ ساعت برای ارزشیابی مبتنی بر شایستگی از استانداردهای مهارت در طول سال تحصیلی به آموزش مجموعه استانداردهای هر پایه‌ی تحصیلی اضافه می‌شود. همچنین ارزشیابی شایستگی‌های حرفه‌ای جهت کسب اهداف یادگیری به صورت فرآیندی و نتیجه محور خواهد بود.
استاندارد مهارت اختیاری/انتخابی از جدول دروس (پیوست شماره ۱) که حاوی شایستگی‌های پایه فنی/فنی می‌باشد، با توجه به زمینه آموزشی رشته مهارتی، توسط واحد آموزشی انتخاب و تدریس می‌گردد.
اطلاعات دروس و چارت درسی رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق
دوره متوسطه دوم رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق – شاخه‌ی تحصیلی کارودانش:
دریافت فایل PDF
مهارت‌ها و آموزش‌های عملی رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق
هنرجویان این رشته علاوه بر دروس عمومی سه استاندارد شامل «تعمیرکار ابزار دقیق که هنرجویان مهارت‌های توانایی سیم‌کشی، روشنایی، الکترونیک، تراشکاری، جوشکاری، رسم فنی، تأسیسات و آزمایشگاه کنترل فرآیند و کالیبراسیون را کسب می‌کنند»، «آزمایشگاه اندازه‌گیری الکتریکی» و «مبانی و کاربرد رایانه» را می‌آموزند.
هدف رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق
هدف اصلی یک مهندس ابزار دقیق، اندازه گیری و کنترل دقیق فرآیندها با استفاده از ابزارهایی است که بتوانند اطلاعات دقیق و مفیدی را درباره عملکرد سیستم ها و فرآیندها ارائه دهند. به عنوان مثال، در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، مهندسین ابزار دقیق سعی می کنند تا با استفاده از سیستم های کنترل خودکار، فرآیندهای تولید را بهبود ببخشند و به کاهش هزینه ها، افزایش بازدهی و کنترل بهتر روند تولید کمک کنند.
هدف اصلی رشته‌های گروه تحصیلی کارودانش، ورود مستقیم فارغ‌التحصیلان به بازار کار است.
بازارکار و فرصت‌های شغلی رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق
هنرجویان بعد از اتمام تحصیل در رشته تعمیر ابزار دقیبق می‌توانند در مقطع کاردانی مؤسسات و دانشگاه‌های دولتی، آزاد، غیرانتفاعی ـ جامع کاربردی و فنی و حرفه‌ای در رشته ابزار دقیق یا رشته‌های مرتبط با آن ادامه تحصیل دهند.
فارغ‌التحصیلان می‌توانند در صنایع نفت و گاز و صنایعی که فرآیندهای کنترلی کمیت‌های ذکر شده در آن وجود دارد و یا مهارت‌هایی که تحصیل کرده‌اند، مشغول به فعالیت شوند به عنوان مدرس در رشته‌های مرتبط در مراکز آموزشی نیز می‌توانند مشغول به فعالیت شوند.
توانایی‌های لازم برای رشته‌ی تعمیر ابزار دقیق
مهندسان کنترل مسئول تحقیق، طراحی و توسعه دستگاه‌ها و سیستم‌های کنترلی هستند که معمولاً در تأسیسات تولیدی و کارخانه‌های فرایندی مورد استفاده قرار می‌گیرند. روش‌های کنترل از سنسورهایی برای اندازه‌گیری متغیر خروجی دستگاه و ارائه بازخورد به کنترل‌کننده استفاده می‌کنند تا بتواند اصلاحاتی را در جهت عملکرد مطلوب انجام دهند. کنترل خودکار دستگاه را بدون نیاز به ورودی‌های انسانی مدیریت می‌کند، مانند کروز کنترل برای تنظیم سرعت خودرو.
سخن آخر
مهندسی کنترل ابزار دقیق شاخه‌ای از مهندسی است که در آن، اندازه‌گیری و کنترل متغیرهای فرایند و طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌هایی که این‌ها را در بر می‌گیرد، مطالعه می‌شود. متغیرهای فرایند عبارتند از فشار، دما، رطوبت، جریان، pH، نیرو و سرعت.
تعمیرکار ابزار دقیق کسی است که از عهده نقشه کشی ، فلز کاری ، شناخت اصول الکتریسیته ، مدارات کاربردی الکترونیک و کار با ابزار دقیق برآید. دیپلم ابزار دقیق در صنعت پالایش و بهره‌برداری نفت و گاز جهت اندازه‌گیری و کنترل کمیت‌های فشار، جریان مایعات، دما و ارتفاع سطح مایعات دارای اهمیت بسیار بالایی است؛ این رشته از گرایش‌های مهندسی برق کنترل است .
دیدگاهتان را بنویسید